Sut dyn ni'n dysgu iaith? Beth sy'n digwydd pan dyn ni'n clywed neu ddarllen yn yr ail iaith? Siŵr o fod mae pob un ohonynt yn wahanol.
Yr wythnos hon ro'n ni'n gwrando ar Pigion yn y dosbarth ac roedd dau glip, un gyda Si Naylor, dysgwr oedd yn siarad yn rhugl ond gyda llawer o eiriau Saesneg am ddringo mynyddoedd ac un gyda Betsan Powys yn siarad yn gyflym am ddigwyddiad er cof T Llew Jones. Pa un oedd yn haws i'w ddeall?
Dim syndod, roedd well gyda'r rhan fwyaf y Sais. Syndod mawr, roedd well gyda fi Betsan. Yyy? Fel arfer dw i'n stryglo gyda gwrando, a dweud y gwir deallais i ddim popeth o Betsan, oedd yn siarad fel machine gun. Ddylai Si ddim wedi bod yn haws i'w ddeall? Oedd y geiriau Saesneg ddim yn help? Ydw i'n rhai math o purist? A beth yn y byd yw'r llun 'ma.
Cwysi, furrows. Yn fy meddwl mae cwys ddwfn o Saesneg a chwys ysgafn o Gymraeg. Mae dilyn y cwys Saesneg yn hawdd iawn ond dw i'n cydbwyso yn ofalus yn y cwys Cymraeg. Unrhyw broblem, un gair cyfarwydd Saesneg a dw i'n cwympo'n ôl i'r cwys ddwfn Saesneg. Felly gyda Si ro'n i'n meddwl yn Saesneg, yn trio cyfieithu'r Gymraeg ac yn methu achos roedd e'n siarad yn gyflym. Gyda Betsan roedd y Gymraeg yn golchi ar fy ôl i; dim ond cael y jist o'n i, ond gallwn i aros yn y cwys Cymraeg.
Peidiwch gyfieithu, dyna beth maen nhw'n dweud. Haws dweud na gwneud ond dw i'n gweithio arno. I'r gad!
Dwi'n dysgu lot wrth ddarllen hyn! I'r gad!
ReplyDeleteDyn ni'n swnio fel Mr Ellis Gwaith Cartref nawr - Roedd Peter Griffiths Ysgol Gyfun Llanhari yn arfer defnyddio hynny gyda'r plant bob dydd.